موقعیت راهبردی ایران در منطقة خاورمیانه در ابعاد سیاسی اهمیت ویژهای دارد و در ابعاد اقتصادی نیز توجه بسیاری از کشورها را به خود جلب کرده است. سرمایهگذاری خارجی در ایران، با سرمایهگذاری مستقیم یا با انجام مشارکتهای قراردادی صورت میگیرد. استفاده از سرمایهگذاری خارجی، جز هدف تأمین مالی سرمایه، با هدفهای دیگر نیز صورت میگیرد. ارتقای بهرهوری، توسعة مهارت و مدیریت برای ارتقای توان کیفی نیروی کار داخلی، توسعة بازارهای صادراتی، افزایش استاندارد تولیدات داخلی و حرکت بهسوی اقتصاد بازار، از اهداف جذب سرمایهگذاری خارجی به شمار میآیند، اما افزون بر مزایایی که برای سرمایهگذاری خارجی در ایران وجود دارد، موانعی نیز برای سرمایهگذاری در ایران وجود دارد که در ادامه بیان شده است:
موانع اقتصادی
این موانع عبارتاند از: گسترش بیشازحد بخش دولتی، نوسانات ارزی، سیاست تجاری ناکارآمد، نبود ثبات اقتصادی، نبود زیرساختهای فیزیکی مناسب، ضعف بنادر و غیره.
مالیات مضاعف
دریافت مالیات مضاعف از سرمایهگذاران خارجی و تطابقنداشتن قوانین سرمایهگذاری در ایران با کشورهای کانون سرمایه، یکی دیگر از موانع موجود است.
تغییرات زودهنگام مقررات ارزی، پولی و گمرکی
گفتنی است تغییرات زودهنگام مقررات، ثبات محیط سرمایهگذاری را از بین میبرد که این موضوع یکی از خطرات سرمایهگذاری در ایران است. جذب سرمایه و حضور سرمایهگذار خارجی بهصورت شخص یا اشخاص حقیقی یا حقوقی در کشور، تأثیرات مثبت یا نامطلوب و نگرانیهای ناشی از آن است که علاوهبر جلبتوجه و نگاه ویژه اقتصاددانان و قانونگذاران، سبب شده است که موضوع مذکور را دیگر اقشار و ارکان علمی جامعه، از قبیل سیاستگذاران و فعالان حوزه اقتصاد، نقد و ارزیابی کنند و همچنین در حیطة حقوق تجارت بینالملل، این موضوع از لحاظ الزامات حقوقی همواره بهصورت تخصصی از دیدگاه حقوقدانان این حوزه مدنظر و بررسی قرار دادهاند.
همانطور که خارجیها تمایل دارند در ایران سرمایهگذاری کنند، هموطنان ما نیز به سرمایهگذاری در خارج از ایران تمایل دارند، اما از آنجا که از قوانین سایر کشورها آگاهی و اشراف کافی ندارند، ممکن است مشکلات متعددی برای آنها به وجود بیاید. کمیسیون حقوق بازرگانی و سرمایهگذاری خارجی مؤسسة حقوقی و داوری بهنیایی با بهرهگیری از معدود کارشناسان و وکلایی که تجربه و سابقة کافی در این زمینه دارند، با پذیرش وکالت دعاوی، مشاورة حقوقی تخصصی و راهکارهای هوشمندانه، تاکنون توانسته رضایت موکلان را فراهم کند. برخی از خدمات حقوقی مؤسسة حقوقی و داوری بهنیایی در حوزه سرمایهگذاری خارجی عبارتاند از:
* تنظیم قراردادهای بینالمللی جوینت ونچر (Joint Venture)
* تنظیم قراردادهای نفتی برای سرمایهگذاران خارجی
* مذاکره با طرف خارجی قرارداد
* ارائة مشاوره با هدف اخذ مجوزهای لازم برای ثبت و فعالیت شرکتهای خارجی از مراجع و سازمانهای اداری ایران
* ارائة مشاوره برای سرمایهگذاری در خارج از ایران
* تنظیم قرارداد برای فروش کالا در سطح بینالمللی
* ارائه مشاورة برای تکمیل فرمهای اداری مورد نیاز به زبان فارسی و انجام تشریفات اداری در ایران
* مشاورة حقوقی و وکالت در حوزههای حقوق خصوصی و بازرگانی بینالملل
* انعقاد انواع قراردادهای تجاری بینالمللی
* بررسی روشهای پرداخت و تضمین پرداخت در قراردادهای بینالمللی
* تنظیم قراردادهای حملونقل و بیمه
* ایجاد نمایندگی و شعبه در خارج از کشور
* تبیین قوانین و مقررات مربوط به سرمایهگذاری در ایران و خارج از کشور، بهویژه در کانادا و اروپا
* تعیین قانون حاکم بر قراردادها
* بررسی صلاحیت قضایی و حلوفصل دعاوی
* داوری اختلافات در قراردادهای بینالمللی
* تبیین جنبههای حقوق عمومی بازرگانی بینالملل به موکلان
* معرفی مقررات حاکم بر صادرات و واردات به موکلان
* حضور وکلای مؤسسه در همة محاکم داخلی و بینالمللی
* ارائة مشاوره بهمنظور استقرار سازمان شرکتها در سایر کشورها
* تهیة پیشنویس قراردادهای همکاری تجاری، مذاکره و نهاییسازی آنها
* در نظر گرفتن انواع ملاحظات تجاری و مالیاتی برای ثبت انواع شعبه، نمایندگی یا شرکتهای وابسته
* اخذ مجوزهای لازم از مبادی قانونی
* ملاحظات مربوط به واردات ماشینآلات، تجهیزات و مواد اولیه از منظر حقوق گمرکی و بهداشت
* استخدام اتباع خارجی، استفاده از مشاوران خارجی و دریافت مجوزهای لازم برای آنها
* مسائل مربوط به حقوق کار اتباع ایرانی
* قراردادهای همکاری تجاری
* قراردادها و ترتیبات نمایندگی
* قراردادها و ترتیبات توزیع
* قراردادهای انتقال فناوری
* قراردادهای فرانچایز
* قراردادهای لیسانس یا حق امتیاز نرمافزار
* قراردادهای تجارت متقابل
* قراردادهای عرضة خدمات
* قراردادهای خریدوفروش بینالمللی، اینکوترمز و غیره
* مطالبة خسارت تأخیر در اجرای تعهد
* مطالبة خسارت انجامندادن تعهد
* خسارت قراردادی
* خسارت خارج از قرارداد (مسئولیت مدنی)
* پرداختهای نقدی در دوران تحریمهای اقتصادی و محدودیتهای بانکی
* اعتبارات اسنادی (LC)، بروات اسنادی، برات وصولی، حوالة بینالمللی
* مقررات ارزی و مالی
* اخذ مجوز، گواهینامهها و کارت بازرگانی
* مشاوره و وکالت دربارة ایجاد نمایندگی و شعبه، انعقاد قراردادهای بیمه و حملونقل خارج از ایران
* بررسی صلاحیت قضایی، رفع مشکلات و حلوفصل دعاوی
* وکالت و مشاورة حقوقی در انعقاد قرارداد فروش بینالمللی کالا و سایر قراردادهای بینالمللی
* وکالت و مشاورة حقوقی در زمینههای حقوق خصوصی و بازرگانی بینالملل
* بررسی و مشاوره دربارة روشهای پرداخت و تضمین پرداخت در زمان انعقاد قراردادهای بینالمللی
* بررسی و ارائة راهنمایی و مشاوره دربارة مقررات و قوانین مربوط به سرمایهگذاری در داخل و خارج ایران
* مشاوره، تعیین قوانین حاکم بر انواع قرارداد و بررسی آنها
* تحلیل مقررات حاکم بر صادرات و واردات و بررسی جوانب حقوق عمومی بازرگانی بینالملل
* خدمات مربوط به ثبت و بسترسازی حقوقی برای فعالیت شرکتهای بینالمللی، شعبات، نمایندگیها، شرکتهای تابع و وابسته
* تبیین چالشهای مدیریت قراردادهای بینالمللی
* مذاکره و تنظیم قرارداد بیع بینالمللی در پرتو مقررات اینکوترمز و سایر موازین بینالمللی
* انعقاد قراردادهای تجارت متقابل مانند سواپ، توافقات تهاتری، قراردادهای بایبک، افست و قراردادهای سرمایهگذاری مشترک
* مشاوره دربارة امور حقوقی مرتبط با صادرات و واردات و عوارض گمرکی و ترخیص
* ارائة راهکار برای غلبه بر محدودیتهای مالی و ارزی ناشی از تحریمهای اقتصادی و پرداختهای بینالمللی
* پیگیری مسائل حقوقی مرتبط با سرمایهگذاری خارجی، واردات ارز، تجهیزات و نیروی انسانی متخصص خارجی و اخذ مجوزهای لازم
* سرمایهگذاری در مناطق آزاد و ویژة اقتصادی
* تبیین ضمانتنامهها و وثایق مرتبط با تعهدات بینالمللی ناشی از قراردادها
* انجام ترتیبات حقوقی مربوط به مزایده و مناقصههای بینالمللی، بیمههای بینالمللی، رویههای تجاری غیرمنصفانه بینالمللی و مسئولیتهای حقوقی ناشی از آن
* تعیین قانون و مراجع صالح حاکم حسب مقتضیات تجاری و توسل به روشهای بینالمللی حلوفصل اختلافات
* داوری و طرح دعاوی در مراجع قضایی و سایر نهادهای ذیصلاح بینالمللی
