کمیسیون دعاوی ملکی و ثبتی

دعاوی ملکی و ثبتی، طیف وسیعی از موضوعات و دعاوی حقوقی و کیفری را شامل می‌شوند که نشئت‌گرفته از قوانین گسترده و پراکندة ماهوی و شکلی است، اما متأسفانه همین امر سبب انباشت پرونده‌های قضایی در محاکم دادگستری شده است. عمدة دلایل حدوث دعاوی ملکی و ثبتی را می‌توان ناشی از اطلاع‌نداشتن افراد از نحوة نگارش قراردادهای خریدوفروش املاک، شروط، تعهدات قراردادی و ایفای تعهدات، عقد قرارداد و مبایعه‌نامه نزد برخی از مشاوران املاک دانست که متأسفانه به‌منظور تسریع در انعقاد قرارداد و اخذ کمیسیون از طرفین قرارداد، به معضلات حقوقی و پیچیدگی‌های دعاوی املاک سهل‌انگارند.

از سوی دیگر، برخی اشخاص بدون بهره‌گیری از مشاورة حقوقی ملکی و ثبتی از وکیل متخصص در انعقاد قراردادهای مهم و همچنین بدون اخذ وکیل متخصص در طرح دعاوی و دفاع و پاسخ‌گویی در قبال آن، دعاوی ملکی و ثبتی خود را پیچیده‌تر می‌کنند و با وجود ذی‌حق‌بودن، به بی‌حقی محکوم می‌شوند. با توجه به مواردی که در ادامه بیان شده است، مشاورة حقوقی با وکیل ملکی ثبتی و اعطای وکالت به وکیل متخصص، امری ضروری به نظر می‌رسد:

پیچیدگی روابط حقوقی طرفین، مبایعه‌نامه و اشخاص ثالث متعرض به بیع مذکور، پیچیدگی قوانین و رویه‌های متفاوت محاکم، اطلاع‌نیافتن از قوانین و مقررات آیین دادرسی، به‌ویژه حقوق قانونی جلسة اول رسیدگی، مواعد و زمان‌ها، نحوة طرح دعوی، نحوة نگارش دادخواست و لایحة دفاعیه و جوابیه، تقدم و تأخر در طرح دعاوی، حقوق اشخاص ثالث که ممکن است در دعوی ورود کنند و نحوة دفاع در مقابل ایشان، دعاوی ملکی پیچیده از قبیل دعاوی فسخ و بطلان، اعلام بطلان، الزام به ایفای تعهدات قراردادی، دعاوی خسارت وجه التزام قراردادی، دعاوی تأخیر در ایفای تعهدات، دعاوی عمل‌نکردن به تعهدات، دعاوی اموال و املاک مشاعی و درنهایت دعاوی رفع تصرف عدوانی و خلع ید و اجرت‌المثل و دیگر دعاوی ملکی متنوع و گوناگون.

از آنجا که دعاوی ملکی از جمله دعاوی اموال غیرمنقول هستند، وکیل ملکی باید تخصص و تجربة لازم را برای طرح این‌گونه دعاوی داشته باشد؛ زیرا دعاوی ملکی (از جمله دعاوی خلع ید، تخلیة ملک مشاع، تصرف عدوانی، فسخ معاملة ملکی صورت‌گرفته و…) از شایع‌ترین و پیچیده‌ترین دعاوی مطرح در دادگاه‌های حقوقی هستند؛ از این‌رو ارائة دادخواست اشتباهی یا ناقص در این زمینه ممکن است سبب اطالة دادرسی، از بین رفتن هزینة دادرسی و درنهایت رد دعوا شود.

ملک اعم از زمین، خانه، آپارتمان و مغازه، ارزشمندترین اموالی است که سرمایه، دارایی و پشتوانة مالی هر فرد به شمار می‌آید. تحصیل و نگهداری مال غیرمنقول به‌ویژه ملک مسکونی شخصی، برای بیشتر مردم اهمیت بسیاری دارد. از سوی دیگر دغدغه‌های فراوانی در معاملات اموال غیرمنقول وجود دارد؛ مانند اطمینان از استمرار مالکیت، ادعانکردن اغیار، خطر تصرف و غصب از سوی دیگران و… از این‌رو متأسفانه براساس آمارهای رسمی، سالانه پرونده‌های بی‌شماری با موضوع دعاوی اختلافات ملکی به محاکم ارجاع می‌شود.

دعاوی ملکی از پیچیده‌ترین دعاوی هستند که زمان بیشتری برای بررسی آن‌ها نیاز است. حجم فراوان و تنوع قوانین و مقررات حاکم بر املاک و مستغلات، رویه‌های متفاوت و گاهی متعارض محاکم در رسیدگی به این دعاوی و نیز ناآشنایی مردم و در برخی موارد تسلط ناکافی وکلا و قضات یا قوانین و رویه‌ها، موجب شده است که فرایند رسیدگی به دعاوی ملکی طولانی‌تر شود و در بسیاری مواقع این پرونده‌ها با نتیجة مطلوب خاتمه نیابند.

وکالت در دعاوی ملکی، اقدام به طرح دعاوی حقوقی یا کیفری را شامل می‌شود. چه‌بسا اقدام وکیل ملکی در دفاع از حق موکل در حوزه دعاوی ملکی حقوقی، مستلزم طرح دعوا در حوزه دعاوی کیفری و مراجعه به دادگاه‌های کیفری باشد؛ بنابراین هرچه وکیل تخصص و تجربه بیشتری در دعاوی ملکی داشته باشد، ضریب موفقیت موکل خود را افزایش داده است.