امروزه ارتباطات مردم نسبت به گذشته بیشتر شده است به گونه ای که برخی از سازمان ها در تلاشند به این روابط نظم دهند . یکی از زیر شاخه های علم حقوق , حقوق فناوری ارتباطات می باشد که سازمان ها و نهاد ها برای پابرجایی این حقوق تلاش می کنند.
منظور از حقوق فناوری ارتباطات و اطلاعات مجموعه قواعد و مقرراتی است که در محیط فناوری ارتباطات به تنظیم و کنترل روابط اشخاص چه حقوقی و چه حقیق می پردازد. لذا همانطورکه در عالم واقعی رعایت حقوق عمومی وخصوصی وحریم خصوصی مهم وقابل توجه است درفضای مجازی هم رعایت این حقوق جهت ایجاد نظم عمومی ورعایت حقوق فردی واجتماعی لازم و ضروری است.
رشته حقوق فناوری ارتباطات و اطلاعات :
در این گرایش پیوندی بین دانش حقوق و علم ارتباطات برقرار خواهید کرد. علاقه مندان به دنیای هیجان انگیز ارتباطات، این گرایش رو دوست خواهند داشت.
زمانی که شما در این رشته مدارک لازم را گرفتید میتوانید پس از ان در حوزه تخصصی وکالت و قضاوت مرتبط با دعاوی مربوط به وسائل ارتباطات جمعی و همچنین زمینه های نشر کتاب، آثار سمعی و بصری، برنامه های رایانه ای و تبلیغات بازرگانی، می تونی فعالیت کنید.
خارج از دو حوزه وکالت و قضاوت میتوانید در جاهایی از جمله وزارتخانه های فرهنگ و ارشاد اسلامی، پست و تلگراف و تلفن، سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، خبرگزاری جمهوری اسلامی، سازمان مدیریت و برنامه ریزی فعالیت خود را شروع کنید.
در ایران این رشته تنها در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی تدریس می‌شود. در سال ۱۳۸۶ برنامه آموزشی دوره کارشناسی ارشد حقوق ارتباطات در شورای عالی گسترش آموزش عالی وزارت علوم، تحقیقات و فن‌آوری مورد تأیید قرار گرفت و این شورا با تأسیس دوره مذکور در دانشگاه علامه طباطبائی موافقت کرد.
شما با کسب تخصص در حقوق ارتباطات، پنج شاخه رو در این حوزه بررسی خواهی کرد:
1) مقررات حقوقی تأسیس و اداره مؤسسات ارتباطی
2) مقررات حاکم بر محتوا و انتشار مندرجات، برنامه ها و پیام های ارتباطی
3) مقررات حقوقی حرفه ی روزنامه نگاری و سایر دست اندرکاران ارتباطات
4) مقررات حقوقی مالکیت معنوی
5) مقررات حقوقی بین المللی ارتباطات
معرفی محیط حقوقی فناوری ارتباطات و اطلاعات و عناوین مطرح در ان در دو بخش عمومی و خصوصی مطرح می شود.
بخش اول حقوق خصوصی : مهمترین موضوعاتی که با اعمال فناوری ارتباطات در حقوق خصوصی باید مورد بحث قرار گیرد عبارتند از :
حقوق فناوری ارتباطات و تجارت الکترونیک :
در حال حاضر حفظ حقوق فانوری ارتباطات و تجارت الکترونیکی ضروری و مهم است , فناوری اطلاعات (IT) امکان انجام ابتکاراتی را فراهم می کند که چند سال پیش غیرقابل تصور بود. فناوری، به ویژه اینترنت، اتصال، دسترسی به اطلاعات، هماهنگی و ارتباطات بی‌سابقه‌ای را در مقیاس جهانی فراهم می‌کند. فناوری اطلاعات تجارت الکترونیک را قادر می سازد که ماهیت بازارها و صنایع را تغییر می دهد. همین فناوری ساختار و عملیات سازمان ها را متحول می کند.
در این مقاله به بحث درباره تأثیرات کاربرد گسترده فناوری اطلاعات بر تجارت مدرن، از جمله تکامل مدل‌های کسبوکار جدید می پردازیم ما بر تجارت الکترونیک به عنوان نمونه ای بسیار قابل مشاهده از تأثیر فناوری اطلاعات بر تجارت تمرکز می کنیم.
کسبوکار آنلاین به عنوان روش دیگری برای تشویق تلاش‌های کسبوکار برای مقابله با مراقبت و در نتیجه افزایش دستاوردهای مالی در حال ظهور است. کسب و کار اینترنتی می تواند به انتقال توسعه پولی، گسترش گشایش های تجاری، افزایش شدت و پذیرش بهتر در بخش های تجاری کمک کند.
امضای الکترونیکی :
به هر تاییدی اطلاق می شود که به صورت الکترونیکی ایجاد شده باشد و ممکن است یک علامت رمز عدد یک اسم تایپ شده و یا غیره باشد .
مهمترین امضاهای الکترونیکی که با فناوری های مختلف شناخته شده و به محیط تجارت الکترونیک معرفی شده عبارت است از :
- تصویر اسکن شده یک امضای دست نویس
- امضای بیومترکی
- امضای دیجیتالی
برای اینکه یک امضای الکترونیکی به رسمیت شناخته شود باید از طریق یک گواهینامه رسمی تصدیق و کنترل شود.
مزایای استفاده از امضای الکترونیکی :
در صورتی که این امضا های الکترونیکی به صورت گسترده در جهان مورد استفاده قرار بگیرد حقوق فناوری ارتباطات و اطلاعات نیز به گونه ای حفظ می شود .
- امنیت
- قابلیت اطمینان و اعتماد عمومی
- شفافیت در انجام معاملات
- اثبات هویت کاربر
وظایف موجود در فناوری اطلاعات و ارتباطات را میتوان در یک دید کلی به 8 مورد تقسیم کرد :
- نگهداری و پردازش
- تقسیم وظایف
- مدیریت شبکه : یکی از مهمترین مسایل، آشنایی با مفاهیم و پیاده سازی شبکه برای مدیران فناوری اطلاعات است
- مدیریت اطلاعات : میتوان به جرأت اعلام کرد؛ مدیریت اطلاعات حرف اول را در رشته فناوری اطلاعات میزند و یک مدیر ارشد این رشته باید بتواند بر روی اطلاعات خود مدیریت نمایید.
- توسعه اطلاعات : میتوان چهار کلمه کلیدی برای آن ارایه نمود : کنترل، سرعت و دقت، امنیت، فرمت
- توسعه سیستمهای مهندسی فناوری اطلاعات : باعت تحول در فناوری اطلاعات شد و میتوان گفت جنس فناوری اطلاعات از یک زمان به بعد نرم افزاری شد.
- توسعه کاربردی : زمانی میتوانیم توسعه یک علم را احساس کنیم که در بین مردم و کاربران باشد.
حقوق عمومی در حقوق فناوری ارتباطات :
حقوق جزا :
گسترش روز افزون ارتباطات و اطلاعات سبب به وجود امدن مشکلات و جرایم زیادی شده است . در این زمان باید از ابتدا جرایم را شناسایی کرد سپس باید با نهاد ها و قوانین این جرایم را کشقف و پیگیری کرد . در خیلی از کشور ها همگام با تحولات ایجاد شده در زمینه جرایم مربوط به پایمان شدن حقوق فناوری ارتباطات و اطلاعات برای وضع قوانین کیفری جدید یا اصلاح ان قوانین اقداماتی انجام داده اند اما تنها اصلاح قوانین برای کاهش جرایم کافی نیست و باید دامنه این قوانین را به درون شبکه های فضای مجازی فرستاد.
محیط حقوق فناوری ارتباطات و اطلاعات از دو جنبه داخلی و بین الملل تشکیل شده است .
- حقوق جزای داخلی
طبق یکی از اصول پذیرفته شده قانون جزا یعنی اصل قانونی بودن جرایم و مجازات فقط فعل یا ترک فعلی را می توان به عنوان جرم شناخت که در قانون برای ان مجازاتی تعیین شده باشد .
حال با توجه به پیشرفت روز افزون فضای مجازی جرایمی ظهور پیدا کرده اند که ممکن است در حالت عادی جرم به حساب نیایند و برای مشخص کردن این جرایم به مشکلاتی برخورد می کنیم .
انواع جرایمی که منجر به پایمال شدن حقوق فناوری ارتباطات و اطلاعات می شود:
- کلاهبرداری رایانه ای
- جعل رایانه ای
- ایراد خسارات به داده ها
- خرابکاری یارانه ای
- دستیابی غیر مجاز
- استراق سمع غیر مجاز
- تکثیر غیر مجاز یک برنامه
- جاسوسی رایانه ای
- استفاده غیر مجاز از رایانه
کشف جرم و تحقیقات مقدماتی :
اطلاعات داده شده در قالب داده های الکترونیکی شکل تازه ای از مراحل ایین دادرسی کیفری و ادله اثبات دعوی را در محیط حقوقی فناوری اطلاعات فراهم می اورد که نیازمند قوانین و مقررات جدید و ویژه ای در خصوص کشف و جمع اوری داده های الکترونیکی به هنگام رسیدگی در محاکم پاسخگو باشند.
در محیط حقوق فناوری ارتباطات هدف از تحقیقات جنایی در مورد جرایم مربوطه گرداوری و تحصیل داده های معین از شبکه ها و سیستم های اطلاع رسانی است و مسلما این امر نیاز به دسترسی مقامات تحقیق به تمام اقدامات فنی لازم برای جمع اوری و حفظ داده است .
- حقوق جزای بین المللی در حقوق فناوری ارتباطات :
اصطلاح حقوق جزای بین الملل معمولا در سه معنی به کار می رود.
- جنبه های بین المللی حقوق جزای داخلی به این معنی که دادگاه های یک کشور در دعاوی مشمل بر یک عنصر خارجی باید چگونه تصمیم گیری کنند.
- به معنی ان دسته از اصول قواعد و حقوق بین الملل در مورد محتوای جزای داخلی انها ایجاد می کند
- حقوق جزای بین الملل به معنای خاص و دقیق کلمه یک محکمه کیفری بین المللی که در هر صورت باید ان را اجرا کند.
یکی از ویژگی های خاص محیط حقوق فناوری ارتباطات بی اثر ساختن مرز جغرافیایی و فیزیکی است بنابرین از حیث تحقق یک جرم در محیط به سادگی ممکن است که با بیش از یک کشور در ارتباط باشد.
نتیجتا این بحث مطرح می شود که هنگامی که چند کشور با یک جرم مرتبط هستند دادگاه کدامیک از ان ها را صلاحیت رسیدگی به جرم مزبور را دارند. پس بدون تردید حقوق جزای بین الملل در محیط حقوقی الکترونیکی جایگاه مهمی پیدا می کند.
حفظ حقوق فناوری ارتباطات با بنیاد حقوقی دکتر بهنیایی :
موسسه حقوقی و داوری دکتر بهنیایی با دو دهه سابقه فوق العاده با داشتن بیش از 2700 وکیل و داور خبره در زمینه های مشاوره , طلاق و غیره مدعی رضایت 100 درصد موکلان و موفقیت قطعی پرونده های حقوقی می باشد . این موسسه می تواند تمامی پرونده های حقوقی شما را در کمترین زمان و کمترین هزینه حل و فصل کند . پرونده حل شده شما می تواند جزو 100 هزار پرونده موفق این مجموعه باشد.
پرونده های حقوقی خود را به موسسه ای مطمن و با سابقه بسپارید و نگران روند پرونده ها نباشید.
کمیسیون حقوق فناوری اطلاعات و استارتاپها
مؤسسة حقوقی و داوری بهنیایی
استارتاپها یا شرکت‌های نوپا، کسب‌وکارهایی هستند که بیشتر حول محور فناوری شکل گرفته‌اند و پتانسیل رشد فراوانی دارند. بیشتر این شرکت‌ها به‌منظور تولید راه‌حلی نوآورانه، خلاقانه و دوام‌پذیر برای رفع نیازهای موجود در بازار شکل گرفته‌اند و سعی دارند چالش‌های اساسی پیرامون زندگی بشر را رفع کنند. استارتاپها می‌توانند در هر شکلی و به هر اندازه‌ای ایجاد شوند و هدفی مشخص یا چند هدف مشخص را در دستور کار خود قرار دهند. این دسته از شرکت‌ها نیز مانند سایر شرکت‌ها به‌منظور رشد و حل چالش‌های حقوقی پیش رو، به مشاوره‌های حقوقی تخصصی نیاز دارند.
نیازهای حقوقی استارتاپها در طول دورة فعالیت آنان می‌تواند در دسته‌های گوناگونی قرار بگیرد. درواقع این نیازها شامل طیف وسیعی از خدمات حقوقی است و حتی با توجه به زمینة تخصصی فعالیت یک استارتاپ می‌تواند دامنة گسترده‌تری نیز بیابد.
تنظیم قراردادهای مورد نیاز استارتاپها
استارتاپها برای شروع، تداوم و ثمربخشی کسبوکار خود به قراردادهای گوناگونی نیاز دارند. تنظیم قراردادهایی که یک استارتاپ برای فعالیت به آن نیاز دارد و به‌دلیل اهمیتی که دارد و می‌تواند در مسیر حرفه‌ای یک استارتاپ نقش مهمی ایفا کند. این قراردادها نباید مورد غفلت یا ساده‌انگاری قرار بگیرند. چه‌بسا یک قرارداد خوب بتواند از حقوق استارتاپها به نحوة مطلوب محافظت کند. استارتاپها به انعقاد قراردادهای متنوع با اشخاص حقیقی و حقوقی برای تحقق ایده‌ها و رونق و توسعة کسبوکار خود نیاز دارند؛ برای مثال باید با استفاده از قراردادهای استخدام، منابع انسانی مورد نیاز خود را تأمین کنند یا با استفاده از قراردادهای پیمانکاری، بخشی از کار را در یک پروژه بپذیرند یا واگذار کنند.
تنظیم قرارداد سرمایه‌گذاری، تنظیم قرارداد محرمانگی، تنظیم قرارداد عدم رقابت، تنظیم قرارداد واگذاری سهام، تنظیم قرارداد تیم‌سازی، تنظیم قراردادهای استخدامی، تنظیم قرارداد شتاب‌دهی، تنظیم قرارداد شرایط استفاده از خدمات، تنظیم قرارداد مدیران و… از جمله خدماتی است که استارتاپها می‌توانند از ارائة آن توسط وکیل استارتاپی مؤسسة حقوقی و داوری بهنیایی برخوردار شوند.
دریافت درجة دانش‌بنیان برای کسبوکار
یکی از مهمترین مجوزهایی که ممکن است یک استارتاپ بتواند دریافت کند، کسب درجة دانش‌بنیان است. به‌دلیل شرایط اختصاصی این مجوز میتوان آن را یک مجوز اختصاصی و باید آن را مهم و مستقل دانست. دریافت درجة دانش‌بنیان مشروط به ارائة کالا یا خدمات دانش‌بنیان است. مجوز دانش‌بنیانی به یک استارتاپ کمک می‌کند تا بتواند از خود را در عرصة داخلی و خارجی بهتر معرفی کند؛ زیرا براساس ایده و دانشی که نسبت به آن مادر شناخته می‌شود، ارائه می‌گردد. یکی از مهمترین مزیت‌های دریافت درجة دانش‌بنیانی، معافیت این نوع شرکت‌ها از پرداخت مالیات است که البته استثنائاتی نیز دارد. همچنین تسهیلات و مزایای قابل‌توجهی برای شرکت‌های دانش‌بنیان در نظر گرفته است که بهره‌مندی از آن‌ها، به کسب درجة دانش‌بنیان از سوی استارتاپ مشروط است.
دعاوی استارتاپی
استارتاپها نیز مانند انواع کسب‌وکارها در طول دورة فعالیت خود ممکن است با دعاوی حقوقی یا کیفری سرو‌کار داشته باشند. چه‌بسا استارتاپها با توجه به شیوة متمایز کسبوکار خود، بیشتر در مخاطرة دعاوی حقوقی یا کیفری قرار دارند و نیاز است در مقابل ادعاهای مطرح‌شده، به دفاع از خود بپردازند یا به‌منظور حفاظت از حقوق و دارایی‌های خود، به طرح دعاوی حقوقی یا کیفری اقدام کنند.
از آنجا که در کنار قوانین و مقررات عام حاکم بر انواع کسبوکار، قوانین و مقررات ویژه‌ای بر نحوة فعالیت استارتاپها حاکم است، بهره‌مندی از وکیل استارتاپی زبده و آگاه از مقررات و شرایط مربوط به فعالیت استارتاپها در حفظ حقوق آنان در مراجع قضایی و شبه‌قضایی حائز اهمیت است.
همچنین مراجع و کمیسیون‌های اداری متنوعی نیز بر فعالیت استارتاپها نظارت دارند که حفاظت از حقوق استارتاپها و جلوگیری از ایجاد تداخل در فعالیت مستمر آنان، نیازمند تعامل و هماهنگی با چنین نهادهایی است. از جمله خدمات حقوقی ارائه‌شده توسط وکیل استارتاپی مؤسسة حقوقی و داوری بهنیایی به استارتاپها در این زمینه میتوان به وکالت از استارتاپها در دعاوی حقوقی یا کیفری، له یا علیه آنان، در مراجع قضایی و شبه‌قضایی و حمایت از حقوق استارتاپها در مراجع اداری اشاره کرد. اگر در حوزه فناوری اطلاعات فعالیت دارید یا صاحب کسبوکار هستید یا قصد راه‌اندازی یک استارتاپ را دارید، چنانچه شتاب‌دهنده یا سرمایه‌گذار هستید، به قراردادهای معمول و الگوهای اینترنتی بهایی ندهید.
اصولاً هر قرارداد برای همان مورد خاص و با توجه به شرایط موکل تنظیم می‌شود. همچنین حتماً پیش از انجام هر عملی که بار حقوقی یا مالی برای شما دارد، با وکیل متخصص آن امر مشورت کنید. یک اقدام نادرست می‌تواند تبعات مالی و حتی حیثیتی برای شما داشته باشد. توصیة ما به شما این است که پیش از هر اقدامی، از خدمات مشاوره‌ای وکلای متخصص کمیسیون حقوق فناوری اطلاعات و استارتاپ مؤسسة حقوقی و داوری بهنیایی استفاده کنید. این وکلا تخصص کافی دربارة قوانین لازم برای کسب‌وکارها دارند.
مؤسسة حقوقی و داوری بهنیایی مفتخر است که به‌منظور رشد اقتصادی و پویایی کسب‌وکارهای نوپا خدمات حقوقی تخصصی ویژه‌ای را به شما عزیزان ارائه دهد. برخی از خدمات حقوقی ارائه‌شده در کمیسیون حقوق فناوری اطلاعات مؤسسة حقوقی و داوری بهنیایی عبارت‌اند از:
* وکالت در همة دعاوی حقوقی و کیفری حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)
* تنظیم اظهارنامة قضائی، تنظیم شکایت کیفری، تنظیم دادخواست، تنظیم لوایح دفاعی، واخواهی و تجدیدنظرخواهی
* وکالت در دعاوی کیفری در حوزه جرائم رایانه‌ای (جعل، سرقت، کلاهبرداری رایانه‌ای، تخریب و اخلال داده‌ها)
* وکالت در دعاوی حقوقی و تجارت الکترونیک
* دعاوی مربوط به حقوق مصرف‌کننده در فضای مجازی
* شروط ناعادلانه در قراردادهای فناوری اطلاعات
* دعاوی مالکیت فکری و کپی‌رایت در حوزه ICT
* دعاوی مربوط به ثبت اختراع، ثبت برند و علامت تجاری، دعاوی حق تقدم، دعاوی ثبتی شرکت‌ها
* دعاوی مربوط به هتک حیثیت و نشر اکاذیب در فضای مجازی
* دعاوی مربوط به نام دامنه و دعاوی نقض اسرار تجاری
* پذیرش همة دعاوی حقوقی و کیفری در حوزه فناوری اطلاعات توسط وکلای پایه یک دادگستری
* تهیه و تنظیم لایحه، شکوائیه، دادخواست، اظهارنامه و…
* مشاوره دربارة روش دفاع در جلسة دادگاه، روش تنظیم دادخواست و لایحه و روش تنظیم قرارداد
* مشاوره دربارة تدوین قراردادهای فناوری اطلاعات (خریدوفروش سخت‌افزار/ نرم‌افزار، لایسنس)
* مشاوره دربارة کسب‌وکارهای اینترنتی، تجارت الکترونیک، خریدوفروش آنلاین و قراردادهای B2B
* مشاوره در حوزه جرائم رایانه‌ای، جعل، سرقت و کلاهبرداری رایانه‌ای، حریم خصوصی، هک و نفوذ، دسترسی غیرمجاز، هتک حیثیت و انتشار تصاویر خصوصی، حملات فیشینگ و…
* مشاوره دربارة حقوق کارگر و کارفرما در شرکت‌های نرم‌افزاری، قراردادهای منع افشای اسرار تجاری
* مشاوره‌های حقوقی تخصصی در حوزه فضای مجازی
* مشاورة حقوقی در حوزه فناوری اطلاعات
* مشاورة حقوقی دربارة تدوین قراردادهای تخصصی حقوقی
* مشاورة آنلاین حقوقی
* مشاورة حقوقی اینترنتی
* مشاورة حقوقی کسب‌وکارهای نوپا (استارتاپها) و شرکت‌های دانش‌بنیان
* مشاورة حقوقی جرائم رایانه‌ای
* مشاورة حقوقی جرائم اینترنتی
* مشاورة حقوقی مالکیت فکری
* مشاورة قراردادهای فناوری اطلاعات
* مشاورة حقوقی تجارت الکترونیک
* مشاورة حقوقی جرائم سایبری
* مشاورة حقوقی فروشگاه‌های اینترنتی (خریدوفروش اینترنتی)
* مشاورة حقوقی کلاهبرداری، سرقت و جعل اینترنتی
* پیگیری حقوقی پرونده‌هایی مانند کلاهبرداری اینترنتی، کلاهبرداری کارت به کارت، جعل رایانه‌ای، مزاحمت‌های رایانه‌ای، نقض قوانین مالکیت معنوی، نشر اکاذیب، قاچاق صوت
* داوری حقوقی و تخصصی در قراردادها و اختلافات حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات
* ارائة دورنمای کلی و توضیحات وضعیت شرکت‌ها در قانون تجارت ایران برای تعیین قالب شرکت و انتخاب بهتر در این زمینه
* تهیة انواع پیش‌نویس، قرارداد و متن مذاکرات
* ارائة مشاوره حقوقی دربارة نحوة تأسیس شرکت، مسئولیت شرکا و سایر موارد مرتبط با آن
* اخذ وکالت برای تأسیس شرکت و ثبت برند
* تدوین و تنظیم انواع قراردادهای فنی، داخلی و خارجی و نیز ویرایش و اصلاح قراردادها در زمینه‌های داخلی و خارجی
* تهیه و تنظیم قراردادهای وستینگ و سایر قراردادهای سرمایه‌گذاری و شراکت
* مشاوره دربارة قوانین تأمین اجتماعی، قوانین کار، نحوة مدیریت شرکت و مسئولیت‌های آن و نیز تنظیم قراردادهای کار
* تهیه و تنظیم اساسنامه و شرکت‌نامه
* مشاوره دربارة قانون تجارت و قانون تجارت الکترونیک
