آیا قرارداد بدون تاریخ معتبر میباشد؟ همانطور که می دانید امروزه قراردادها بخش مهمی از روابط بین اشخاص را تشکیل می دهند. این قراردادها هستند که حقوق و موقعیت های مالی را برای طرفین ایجاد می کنند.
به طور معمول شنیده اید که یک قرارداد دارای تاریخ شروع و پایان است. اما باید بدانید که نوعی از قراردادها نیز وجود دارند که به عنوان قرارداد بدون تاریخ شناخته می شود و به رسمیت شناخته شده نیز هستند که این مطلب اختصاص به همین موضوع دارد.
در ادامه موضوعات زیر را بررسی خواهیم کرد:
- قرارداد بدون تاریخ چیست؟
- انواع قرارداد کاری
- شرایط قرارداد بدون تاریخ
- شرایط فسخ قرارداد بدون تاریخ
- قرارداد بدون تاریخ چیست؟
اگر همیشه تصور داشته اید که قراردادها به عنوان یک توافقنامه بین طرفین نیاز به تاریخ شروع و پایان مشخصی دارند باید گفت همیشه هم به این صورت نیست. اگرچه که در بسیاری از قراردادها طرفین برای خود تاریخی را به عنوان شروع و پایان در نظر گرفته و در متن قرارداد ذکر می کنند، اما قراردادهای بدون تاریخ نیز وجود دارند.
قراردادهای بدون تاریخ عمدتا در حوزه قراردادهای کاری قرار می گیرند و همانطور که گفته شد به رسمیت شناخته شده و دارای ارزش قانونی می باشند. به همین دلیل تعجب نکنید و نگران نباشید. چراکه به مانند همه قراردادهای طولانی مدت، قرارداد بدون تاریخ نیز قانونی بوده و جای نگرانی ندارد.
انواع قرارداد
برای اینکه با مفهوم قرارداد بدون تاریخ بیشتر آشنا شوید بهتر است انواع قراردادهای کاری را نیز بشناسید. در قانون کار که مرجع تمام قراردادها در حوزه کسب و کار است؛ قرارداد کار توافقنامه ای بین کارفرما و کارگر تعریف شده است که به موجب آن کارگر (کارمند) در قبال انجام وظایف مشخص شده از سوی کارفرما حق الزحمه دریافت می کند.
قراردادهای کاری مابین کارفرما و کارگر انواع مختلفی دارد که در ادامه به اختصار به برخی از آن ها می پردازیم.
قرارداد کاری با مدت موقت
در این نوع قرارداد که بر اساس زمان انجام کار تنظیم می شود، کارگر برای مدت قرر و موقتی برای انجام کار استخدام می شود. به عبارت دیگر ماهیت کار به گونه ایست که نیاز به استمرار نداشته و در یک مدت معین تمام می شود. تمامی قراردادهای کاری را می توان به گونه ای تنظیم کرد که به صورت مدت موقت باشند.
کارفرماها معمولا در ابتدای کار یک کارگر با او قرارداد مدت موقت می بندند تا نسبت به کارکرد صحیح فرد اطمینان کسب کنند.
قرارداد کاری با مدت غیر موقت (نامحدود) یا قرارداد بدون تاریخ
قراردادهای بدون مدت یا نامحدود که براساس ماده 7 قانون کار نیز به رسمیت شمرده می شوند، قراردادهایی هستند که در آن ها کارفرما یک فرد را به صورت دائمی به استخدام خود در می آورد. به عبارت دیگر این نوع قرارداد براساس شرایط و اوضاع و احوال کارگر و کارفرما و با انگیزه های متفاوتی منعقد می شود، به خصوص زمانی که کارگر یا کارمند متخصص و باتجربه باشد و کارفرما بخواهد برای مدت نامعینی از تخصص و تجربه او استفاده نماید.
قرارداد انجام کار معین
در این نوع قرارداد فاکتور زمان مطرح نیست و توافقنامه ای بین کارفرما و کارگر برای انجام کاری معین منعقد می شود. این نوع از قراردادها نیز که زمان در آن تاثیر ندارد را می توان به نوعی قرارداد بدون تاریخ یا نامحدود در نظر گرفت.
شرایط قرارداد بدون تاریخ
گفتیم که قراردادهای بدون تاریخ قراردادهایی به شمار می رود که در آن کارگر یا کارمند برای انجام کار در مدت نامعین و نامحدود استخدام می شود. شرط اصلی قرارداد بدون تاریخ این است که کار ماهیت مستمر داشته باشد و این نوع قرارداد درواقع به عنوان توافقنامه ای ناظر بر انجام کار توسط کارگر به صورت نامحدود باشد و دوام کار کارگر مقارن با دوام کسب و کار کارفرما است.
شرایط فسخ قرارداد بدون تاریخ
آیا کارفرما می تواند بدون دلیل و توجیه قانونی، کارگری را که با وی قرارداد با مدت غیرموقت امضا کرده اخراج کند و قرارداد را فسخ نماید؟ در پاسخ باید گفت کارفرما حتما باید دلیل موجهی برای فسخ قرارداد خود داشته باشد.
براساس ماده 28 قانون کار برای فسخ قرارداد بدون تاریخ و اخراج کارگر باید تشریفات خاصی انجام شود. در درجه اول کارفرما باید بتواند اثبات کند که کارگر قوانین کار ار نقض کرده یا در انجام کار مورد نظر کوتاهی و قصور نموده است.
در مرحله بعد کارفرما باید بتواند موافقت شورای اسلامی کار را نیز به دست آورد. باید درنظر داشته باشید فرایندی طولانی و زمان بر است. اگر حکمی بر اخراج کارگر و فسخ قرارداد بدون تاریخ صادر شود، کارگر حق اعتراض به مراجع ذی صلاح را خواهد داشت.
یکی از علت های تمایل کارفرمایان به انعقاد قراردادهای کار با مدت موقت نیز این موضوع است که اخراج کارگر در قراردادهای موقت راحت تر بوده و با سررسید مهلت قرارداد، کارفرما می تواند کارگر را اخراج کند.
سوال دیگری که مطرح می شود این است که آیا کارگر می تواند قرارداد را به صورت یک طرفه فسخ کند؟ این کار نیز براساس شرایط خاصی امکان پذیر است. چراکه کارگر نیز در قبال کارفرما مسئولیت و تعهد دارد و اگر بدون در نظر گرفتن شرایط قرارداد بدون تاریخ خود را فسخ کند، ممکن است خود را از حقوق قانونی که برخوردار است بی نصیب نماید.
به عنوان مثال اگر کارگر بدون رضایت کارفرما سر کار حاضر نشود، کارفرما می تواند براساس قوانین غیبت کار هم اقدام به حذف مزایای متعلق به کارگر کند و هم از وی به خاطر خسارت شکایت نماید.
سخن پایانی
از آنجایی که نکات ریز و درشت و ظرافت های زیادی در روابط استخدامی و قراردادهای بین کارفرما و کارگر وجود دارد و از سوی دیگر قوانین و مقررات نیز ممکن است با تغییر و تحول همراه باشند، بنابراین به شما توصیه می کنیم قبل از انعقاد هرگونه قرارداد حتی قرارداد بدون تاریخ، حتما شرایط آن را با یک کارشناس و متخصص در امور تنظیم قرارداد در جریان بگذارید و مشاوره لازم را دریافت نمایید تا آثار حقوقی ناخواسته ای در آینده به شما یا طرف مقابل تحمیل نشود.
چنانچه در زمینه تنظیم قرارداد سوال دارید یا به دنبال کارشناس متخصص در این زمینه هستید، با شماره های دفتر موسسه حقوقی و داوری بین المللی دکتر بهنیایی تماس بگیرید تا کارشناسان متخصص امور قراردادها به شما در این زمینه کمک نمایند.