دو مورد از محبوب ترین گزینه های حل و فصل اختلافات بین اشخاص حقیق و حقوقی، دعوی قضایی در دادگاه یا ارجاع موضوع به داوری است.در این مقاله به موضوع مقایسه داوری حقوقی و دادگاه ها می پردازیم و این که تفاوت های کلیدی بین داوری و دعوی قضایی چیست؟
اگر درگیر اختلافی بین خودتان و شریک تجاری تان هستید و به این موضوع فکر می کنید که کدام یک برای شما مناسب است، دعوای قضایی و رسیدگی در دادگاه یا داوری حقوقی و استفاد از یک داور؟ این مطلب مختص شماست تا تصمیم راحت تر و مناسب تری اتخاذ کنید.
در ادامه مطلب موضوع را به صورت کامل مورد بررسی قرار می دهیم. اما اگر با دعوی قضایی یا داوری مواجه هستید، به تنهایی با آن روبرو نشوید. برای مشاوره در زمینه داوری حقوقی می توانید با موسسه بین المللی داوری و حقوقی دکتر بهنیایی تماس بگیرید.
بنیاد حقوقی دکتر بهنیایی با بیش از دو دهه تجربه در رسیدگی به هزاران مورد از داوری های حقوقی می تواند به شما برای حل و فصل دعاوی خود کمک نماید.
مفهوم کلی داوری در مقابل دعوی قضایی
هنگام بروز اختلاف بین طرفین در معاملات تجاری، سرمایه گذاری، حقوقی و … چندین گزینه برای حل این موضوع وجود دارد دارد. هر روش و فرآیندی مزایا و معایب خود را دارد که باید قبل از تصمیم گیری در مورد اینکه کدام مسیر را دنبال کنید به دقت در نظر گرفته شود.
در اصل، دعوا به معنای کشاندن اختلاف به دادگاه است. هر دو طرف پرونده خود را در برابر یک قاضی یا هیئت منصفه ارائه می کنند که در مورد آن پرونده تصمیم می گیرد.
از سوی دیگر، داوری یک فرآیند خصوصی است که در آن هر دو طرف توافق می کنند که یک داور تصمیمی الزام آور اتخاذ کند.
مقایسه داوری حقوقی و دادگاه ها (دعوی قضایی)
داوری
داوری حل و فصل خارج از دادگاه اختلاف بین دو طرف تجاری است که توسط یک شخص ثالث بی طرف، داور تصمیم گرفته می شود. طبق استانداردهای تلویزیون، داوری ممکن است مانند پسر عموی کمتر سکسی دعوی به نظر برسد. بدون قاضی، بدون هیئت منصفه، بدون دادگاه.
اما حل سریعتر، هزینه کمتر و تصمیم الزام آور آن اغلب داوری را به انتخاب ارجح برای مشتریان تجاری به خصوص برای کسب و کارهای کوچک تبدیل می کند.
مفاد داوری اغلب در قراردادهای تجاری نوشته می شود و بیان می کند که در صورت بروز تعارض، طرفین از داوری برای حل مسئله خود استفاده خواهند کرد.
این بندها می توانند واضح باشند: هر دو طرف متعهد می شوند که اختلافات را در حضور داور حل کنند و از قوانین آن پیروی کنند. بندهای قوی تر شامل قوانین سفارشی است که چارچوب زمانی، انواع خسارت هایی که باید اعطا شود، محدودیت های کشف و حقوق استیناف را تعریف می کند.
سرعت
هنگامی که طرفین تصمیم می گیرند به داوری بروند، روند به سرعت پیش می رود. این یکی از مزایای کلیدی داوری در مقابل دعوی قضایی است.
اختلاف در یک هیئت داوری ثبت می شود، طرفین متقابل در مورد یک داور تصمیم می گیرند و رسیدگی می تواند آغاز شود.
بنابراین سرعت حل و فصل یکی از دلایل اصلی برخی از کسب و کارهای کوچک است که در قراردادهای خود داوری ایجاد می کنند.
هزینه ها
مشتریان شما به طور مداوم به دنبال راه هایی برای پس انداز پول هستند. وقتی هزینه عاملی در داوری در مقابل دعوای قضایی باشد، داوری برنده است. داوری به معنای عدم نیاز به سپرده های پیش از محاکمه، احراز هویت اسناد و صلاحیت کارشناسان است.
البته که تجربه و دانش داور حقوقی از فرآیند داوری می تواند بسیار مهم باشد.
راحتی/همکاری
از آنجایی که داوری در مقابل یک قاضی در دادگاه برگزار نمی شود، فرآیند می تواند برای طرفین درگیر ساده تر و راحت تر باشد. از سوی دیگر جلسه در یک مکان خصوصی برگزار می شود.
از آنجایی که صلاحیت قضایی اعمال نمی شود، مکان می تواند جزء ساده تری از فرآیند رسیدگی باشد.
از آنجایی که طرفین داوری اغلب شرکای تجاری هستند، حفظ جو همکاری مهم است. طرفین تشویق می شوند تا فعالانه در رویه شرکت کنند و گاهی به فرایند رسیدگی و تصمیم گیری کمک کنند.
بر خلاف دعوای قضایی، فرآیند داوری باعث ایجاد یک توافق دوستانه تر با رنجش و خصومت کمتر می شود. اگر دو طرف بخواهند به تجارت با هم ادامه دهند، بسیاری از عوامل پیچیده دعوی قضایی می تواند انجام آن را ناراحت کند.
حریم خصوصی
یکی از مزایای آشکار داوری این است که دادرسی به صورت خصوصی برگزار می شود. هیچ پرونده در دادگاه عمومی ثبت نشده است. این موضوع به افراد کمک می کند تا از اسرار تجاری یا سایر دارایی های معنوی خود که ممکن است برای کسب و کارشان اساسی باشد محافظت کنند.
هیچ شخص ثالثی (از جمله مطبوعات یا رقبا) اجازه حضور در جلسه را ندارند. اما در حالی که حریم خصوصی جزئی از داوری است، محرمانگی تضمین نمی شود. محرمانه بودن توسط قوانین محل داوری و قوانین مندرج در قرارداد تجاری تعیین می شود.
تصمیمات الزام آور
تصمیم داور به طور کلی می تواند اجرا شود. در حالی که یک تصمیم الزام آور به هر دو طرف کمک می کند تا به سمت جلو حرکت کنند، اگر یکی از طرفین احساس کند که راه حل و نتیجه مناسبی به دست نیاورده است، کار کمی می تواند در این مورد انجام دهد.
درواقع بدون نشان دادن سوگیری یا تقلب از طرف داور، تصمیم آنها به طور کلی نهایی تلقی می شود.
دادگاه و دعوی قضایی
با وجود همه عواملی که به داوری به عنوان بهترین گزینه حل اختلاف بین طرفین اشاره می کند، اما بسیاری از اشخاص حقیقی و حقوقی درگیر اختلاف، هنوز برای رسیدگب به اختلافات خود به دادگاه مراجعه می کنند.
درصورتی که اگر یکی از طرفین تمایلی به مراجعه به داوری نداشته باشد یا در قرارداد درج نشده باشد، دعوای قضایی راه حل است که مدت هاست رواج دارد. ثبت دادخواست در یک دادگاه، در مقابل یک قاضی و احتمالاً هیئت منصفه. ممکن است سخت، طولانی و خسته کننده و پرهزینه باشد، اما راهی موثر برای پایان دادن به اختلاف است.
درخواست
مزیت نسبی اولیه دعوی قضایی این است که می توان تصمیم را در یک دادگاه تجدید نظر به چالش کشید. در داوری، تصمیم عموماً الزام آور است و طرفین حق رجوع زیادی برای اعتراض به یک حکم ندارند.
در دعوای قضایی، چندین سطح تجدید نظر وجود دارد (که می تواند هم تضمین کننده و هم هزینه ای باشد.)
از آنجایی که نمی توان نتیجه دعوی را تضمین کرد، حل و فصل یک پرونده ممکن است بهترین و کارآمدترین راه برای حل اختلاف باشد.
براساس آنچه که در بالا اشاره شد، جدول زیر مقایسه داوری حقوقی و دادگاه ها را به بهترین نحو بیان می کند.
داوری حقوقی | دادگاه ها (دعوی قضایی) |
داوری با تعیین یک شخص ثالث بی طرف برای مطالعه پرونده، دریافت شواهد و سپس تصمیم گیری الزام آور، اختلافات را حل می کند. | دعوا یک فرآیند قانونی است که در آن دادگاه نتیجه اختلاف را تعیین می کند. |
در داوری، حل و فصل مسائل بین طرفین محرمانه و خصوصی است و آن را برای مشاغلی که می خواهند مسائل خصوصی خود را از عموم و مطبوعات دور نگه دارند، انتخابی هوشمندانه می کند. | دعوا یک رویه عمومی با قواعد آیین دادرسی و قواعد ادله اثباتی است که بر نحوه برگزاری و حل یک محاکمه حاکم است. |
داوری معمولاً حل و فصل سریع تری نسبت به دعوا ارائه می دهد، زیرا طرفین و داور پس از تعیین داور بر روی برنامه زمانی توافق می کنند. | به دلیل قواعد رسمی و رویه بررسی شواهد و پرونده های معوقه دادگاه ها معمولاً دعوای قضایی بیشتر طول می کشد. |
رای داور قطعی و لازمالاجرا است و جز در موارد محدود قابل اعتراض نیست. | هر یک از طرفین میتوانند در یک محاکمه مدنی بر اساس ادعای اشتباه مادی در دادگاه از تصمیم دادگاه تجدید نظر کنند. |
شما نمی توانید طرف مقابل را مجبور به شرکت در داوری کنید مگر اینکه قراردادی داشته باشید که آن را ایجاب کند. در غیر این صورت، هر دو طرف باید برای شرکت در جلسه داوری رضایت داشته باشند. | در دعوا ممکن است طرفین مجبور به شرکت در دادرسی شوند. |
در فرآیند داوری، طرفین، غالباً بر اساس تخصص در زمینه مرتبط با قانون یا صنعت، داور را انتخاب میکنند. | در دعوا، قاضی پرونده توسط دادگاه بدون نظر طرفین درگیر تعیین می شود. |
داوری می تواند هزینه کمتری داشته باشد، در درجه اول به دلیل برنامه فشرده داوری. با این حال، هر دو هم هیئت داوری و هم داور، هزینه های اختیاری را دریافت می کنند که بر عهده هر دو طرف اختلاف است. | به دلیل طولانی بودن فرآیند کشف پیش از محاکمه و فرآیند تجدیدنظر، دعوا می تواند گرانتر از داوری باشد. |
نتیجه گیری
در موضوع مقایسه داوری حقوقی و دادگاه ها مهم ترین تفاوت این است که یک دعوای قضایی در دادگاه رسیدگی می شود و باید به قوانین و مقررات سختگیرانه ای که بر رسیدگی های دادگاه حاکم است، پایبند باشد.
اما داوری خارج از دادگاه انجام می شود و می تواند فرآیندی بسیار سریعتر و غیررسمی تری داشته باشد. با این حال، داوری تنها در صورتی می تواند انجام شود که در قراردادی پیش بینی شده باشد یا طرفین بر آن توافق کنند.